(: اطلاعات عمومی :)

این رودخانه از غرب ایلام سرچشمه می‌گیرد، در جهت شرق به غرب جریان می‌یابد و به خاک عراق منتهی می‌شود. شاخه‌های اصلی رودخانۀ گدارخوش، رودهای مدرن و چوار می‌باشند. از شعبه‌های این رود در مسیر جریانشان، استفادۀ کشاورزی می‌شود ولی پس از به‌هم پیوستن و تشکیل رودخانۀ گدارخوش، این رود به بستر عمیقی وارد، و از دسترس کشاورزان خارج می‌شود. اختلاف ارتفاع این رودخانه از کف بستر تا اراضی پیرامونش 320 متر است، از این رو ایجاد ایستگاه‌های پمپاژ برای آبیاری، تنها راه استفاده از آب این رودخانه به مقیاس وسیع است.

رود کنجان‌چم، از کوه‌های سیوان در جنوب ایلام سرچشمه گرفته است و در جهت شمال شرقی به جنوب غربی، پس از طی 12 کیلومتر از خط مرزی ایران و عراق در نزدیکی مهران به رودگاوی می‌پیوندد. سرچشمۀ اصلی این رودخانه کوه‌های چنگینه، علی‌بیگی و کوه ملاشاوه هستند و جریان آب آفتاب، که از میشخاص سرچشمه می‌گیرد، نیز به آن می‌پیوندد. رودخانه چشمه ملک، که از کوه شاه‌نخجیر سرچشمه می‌گیرد نیز به آن ملحق می‌شود. این رود پس از عبور از بخش صالح‌آباد و شهرستان مهران به رودخانۀ دجله در کشور عراق می‌ریزد. طول این رود تا مرز ایران و عراق 90 کیلومتر است. روی این رودخانه، سد انحرافی کنجان‌چم احداث شده است.

رود چنگوله، از آب بیوره، 40 کیلومتری جنوب شرقی ایلام، سرچشمه می‌گیرد و از شمال شرقی به جنوب غربی جریان می‌یابد. سپس جریان‌های دیگری به نام‌های آب کنات، تا تسمورت، و فرآورد به آن ملحق می‌شوند. پس از عبور از محلی به نام دوآب، رودخانه در مسیری پهن از مرز خارج می‌شود و به دجله می‌پیوندد. آب رود چنگوله کمی شور و گوگرددار است. طول این رود از مبدأ تا محل خروج از ایران به عراق، 84 کیلومتر است.

رود سده از ارتفاعات بولی سرچشمه می‌گیرد. این رودخانه دائمی است و در مسیر خود از دشت‌هایی با خاک مرغوب، عبور می‌کند. رود سده دارای شعبه‌های بسیاری است که دو شاخۀ مهم آن در دشتی به ارتفاع 225 متر از سطح دریا به هم می‌پیوندند و پس از طی دشت مزبور از کشور خارج می‌شود. طول این رود تا مرز 200 کیلومتر است.

این رودخانه از سراب آبدانان، 38 کیلومتری شمال دهلران، سرچشمه گرفته است و آب گل‌گل و رود دره‌شور نیز به آن می‌پیوندند. این رود پس از عبور از 18 کیلومتری شهرستان دهلران، وارد بخش موسیان می‌شود و در این محل به نهرعنبر معروف است. شعبۀ دیگری از آب مورموری به نام جیخاب نیز به آن می‌پیوندد. رود دویرج، که از شمال به جنوب جریان دارد، پس از عبور از موسیان به دجله، در خاک عراق می‌ریزد. طول آن از مبدأ تا این نقطه مرزی 188 کیلومتر است. نام‌های محلی آن رود آبدانان و رود تله‌زی می‌باشند. بر روی این رودخانه سدی ساخته شده است.

آبشار کن شلول در استان ایلام واقع است. آبشار کن شلول در نزدیکی روستای انجیره در 28 کیلومتری غرب آبدانان قرار دارد که زیبایی به واقع خیره کننده ای دارد. این منطقه در دامنه جنوبی کبیر کوه واقع شده و بهترین ماه صعود به آبشار در ابتدای سال و ماه های اردیبهشت و خرداد است.

روستای انجیره از توابع شهرستان آبدانان در استان ایلام است. در واقع روستای انجیره غربی ترین نقطه شهرستان آبدانان است که از سمت غرب آخرین روستای این شهرستان به شمار میرود. از سمت شرق به روستای گنداب و از غرب به روستای تختان که جزء شهرستان دهلران محسوب می شود متصل است. زبان مردم انجیره کردی و از طایفه بزرگ ماسپی هستند. طبق آخرین آمار این روستا دارای 223 خانوار و جمعیت آن بالغ بر 1229 نفر است. از شهر ایلام در مسیر آبدانان ،بعد از گذشتن از میمه زرین آباد به طرف روستای گوراب علیا، به روستای تختان می رسید. پس از این روستا روستای انجیره واقع شده است. آبشار کن شلول در 5 کیلومتری غرب روستای انجیره واقع است.

منبع : کویرها و بیابانهای ایران

منطقه شكار ممنوع كولك ۷۶ هزار هكتار مساحت دارد، كه ۵۰ هزار هكتار آن به منطقه حفاظت شده ارتقا می یابد. بر اساس این گزارش، موافقت وزارت صنایع و اداره كل منابع طبیعی نیز در این زمینه اخذ شده است و به زودی در دور سوم سفرهای استانی به تصویب نهایی خواهد رسید. نزدیکی به منطقه نمونه گردشگری ˈزینگانˈ و شهر زیارتی ˈصالح آبادˈ از یک طرف و قرار گرفتن در نوار مرزی با کشور عراق را از ویژگی های ممتاز این منطقه می توان برشمرد.

حیات وحش

منطقه كولك یكی از بازمانده های محیط زیست بكر استان ایلام و مهمترین زیستگاه حیات وحش بوده كه از نظر چرخه زیستی و وجود گونه های كل و بز و قوچ و میش بسیار حائز اهمیت است. گونه های جانوری منطقه حفاظت شده کولگ شامل کل، بز، قوچ و میش، انواع گربه سانان و پرندگان شکاری است.

این منطقه موقعیت ممتازی جهت تكثیر گونه های جانوری با ارزش و در معرض انقراض دارد، بدین منظور منطقه مورد نظر در صورت حفاظت می تواند به منطقه ای برای حفظ، احیا و تكثیر گونه های شاخص جانوری بخصوص نژاد خاص قوچ و میش باشد.

کوه شلم یکی دیگر از کوههای استوار و زیبای شهرستان ایلام می باشد که همیشه در طول تاریخ سربلند و بر افراشته نگاهبان این شهرستان بوده است.

چم روته، روستایی از شهرستان سیروان در استان ایلام در کنار سد سیمره قرار گرفته شده است ، یکی از دلایلی که اسم روستا را ( چم روته ) گذاشته شده است این است که در مناطق اطراف روستا توده های جنگلی وجود دارد و در این روستا توده ی وجود ندارد که به زبان کردی (روت) یا خالی از توده جنگلی بوده (چم) یعنی چشمه و آب ، و در اطراف آن چشمه و رودخانه وجود داشته این روستا را چم روته نامیدند که در این روستا مردم به کشاورزی و دامداری مشغول هستند و بیشترین محصول این روستا انار و خیار است.

روستای سنگ سفید در بخش مرکزی شهرستان چرداول واقع شده است وآب وهوایی دره ای ومعتدل و طبیعتی سرسبز و دیدنی دارد به طوری که روستای سنگ سفید وزنجیره علیا دو روستای هدف گردشگری شهرستان چرداول هستند.عبور رودخانه چناره از وسط این روستا طراوت و صفای بیشتری به طبیعت چشم نواز روستا داده است و از سویی دیگر وجود خرم کوه وکوه بان هزار در شما ل شرقی این منطقه به زیبایی و صفایی این روستای سرسبز افزوده است.قلعه های باستانی وشهر تاریخی تنگ قیر، تنگ منصوری ،پوشش گیاهی مناسب و وجود گیاهان داروئی و دهها اثر تاریخی دیگر از جاذبه های روستای سنگ سفید می باشند که در فصلهای مختلف سال جذابیتهای فراوانی دارند ونظر بازدید کنندگان را به سوی خود جلب می نماید.