(: اطلاعات عمومی :)

بیماری ریه بینابینی یا ILD نامی کلی برای چندین نوع متفاوت از بیماری های ریوی بوده که عموما باعث زخم شدن بافت های ریوی می شوند. زخم های همراه با بیماری ریه بینابینی باعث سختی تنفس و دریافت اکسیژن کافی برای خون می شود. همه انواع بیماری های ریوی بینابینی ناحیه اینترستیتوم (interstitium) که بخشی از ریه می باشد را تحت تاثیر قرار می دهند.

اینترستیتوم، شبکه ای از بافت هایی توری مانند بوده که در هردو ریه موجود می باشند. اینترستیتوم ها از کیسه های کوچک ریه (آلوئولها) حمایت می کنند. رگهای خونی کوچک از درون اینترستیتوم رد شده و عمل تبادل هوا بین خون و هوای درون ریه  را انجام می دهند. عموما اینترستیتوم ها بقدری کوچک هستند که درون عکس برداری سی تی اسکن و اشعه ایکس نمی توان آنها را دید.

زمانیکه ریه شروع به زخم برداشتن کند، عموما غیرقابل درمان است. دارو ها می توانند آسیب دیدن بافت های ریوی را کم کنند، اما خیلی از افراد قادر به بهبود کامل نیستند. پیوند ریه برای بعضی از افراد مبتلا به بیماری ریه بینابینی الزامی می باشد.

علایم بیماری ریه بینابینی

علایم و نشانه های اولیه بیماری ریه بینابینی شامل:

• تنگی نفس هنگام استراحت و یا تشدید آن هنگام فعالیت
• سرفه های خشک
• در گذر زمان کاهش وزن، درد مفاصل و ماهیچه ها و خستگی نیز به بیماری اضافه می شود.

افراد مبتلا به نوع پیشرفته بیماری ممکن است:

• بزرگی غیرطبیعی در پایین ناخن هایشان داشته باشند.
• لب ها، پوست و یا ناخن هایشان بدلیل کمبود اکسیژن آبی رنگ شود.

زمانیکه این نشانه ها رخ دهند، آسیب غیرقابل جبران به ریه ها وارد شده است، با اینحال بسیار مهم و حیاتی است که هنگام مشاهده اولین علامت ها به پزشک مراجعه نمایید. خیلی از بیماری های ریوی دیگر نیز باعث این علایم شده و شناسایی و درمان بموقع ضروری می باشد.

انواع بیماری های ریه بینابینی

همه انواع بیماری های ریه بینابینی باعث ضخیم شدن اینترستیتوم می شوند. ضخیم شدن می تواند در اثر التهاب، زخم و یا ورم باشد. بعضی از انواع بیماری های ریه بینابینی کوتاه مدت بوده در حالیکه بعضی دیگر بلند مدت و غیرقابل جبران می باشند. بعضی از انواع این بیماری ها شامل:

• ذات الریه بینابینی (Interstitial pneumonia) – باکتری ها، ویروس ها و یا قارچ ها باعث آلوده شدن اینترستیتوم می شوند. باکتری ای به نام پنومونی مایکوپلاسمایی از شایع ترین دلایل می باشد.
• فیبروز ریوی ایدیوپاتیک (Idiopathic pulmonary fibrosis) – نوعی بیماری مزمن و پیشرفت کننده بوده که باعث فیبروز (زخم شدن) اینترستیتوم می شود و علت آن ناشناخته است.
• پنومونی بینابینی غیر اختصاصی (Nonspecific interstitial pneumonitis) – این نوع بیماری اغلب همراه با بیماری های خودایمنی همچون آرتریت روماتوئید و یا تصلب پوست همراه می باشد.
• پنومونی افزایش حساسیت (Hypersensitivity pneumonitis) – بیماری ریه بینابینی که در اثر تنفس مداوم خاک، گرد و غبار و سایر محرک ها رخ می دهد.
• ذات الریه بینابینی حاد (Acute interstitial pneumonitis) – بیماری ریه بینابینی شدید و ناگهانی که اغلب نیاز به پیوند دارد.
• ذات الریه بینابینی ریزان (Desquamative interstitial pneumonitis) – نوعی بیماری ریه بینابینی بوده که اغلب در اثر سیگار کشیدن رخ می دهد.
• سارکوئیدوز (Sarcoidosis) – بیماری ای که باعث بیماری ریه بینابینی شده و بعضی اوقات همراه با ورم غدد لنفاوی، قلب، پوست، اعصاب و چشم ها می باشد.
• آزبستوز (Asbestosis) – بیماری ریه بینابینی که در نتیجه قرار گرفتن در برابر پنبه نسوز (آزبست) رخ می دهد.

دلایل ابتلا به بیماری ریه بینابینی

باکتری ها، ویروس ها، و قارچ ها از دلایل شناخته شده بیماری ریه بینابینی می باشند. قرار گیری مداوم در برابر بعضی از محرک های تنفسی بیماری ریه بینابینی از قبیل آزبست، گرد و غبار سیلیس، طلق، گرد و غبار زغال سنگ و یا سایر گرد و غبار های ناشی از آهن، گرد و غبار غلات هنگام درو و … باعث ابتلا به این بیماری ها می باشند.

داروهایی همچون نیتروفورانتوئین، آمیودارون، بلئومایسین و خیلی از سایر داروها بطور نادر می توانند باعث بیماری ریه بینابینی شوند.

همه دلایل گفته شده بخش کوچکی از علل را تشکیل می دهند و علت اکثر انواع بیماری های ریه بینابینی نامشخص می باشد.

عواملی که خطر ابتلا به این بیماری را افزایش می دهند

عواملیکه ممکن است شما را بیشتر از سایر افراد در خطر این بیماری قرار دهد شامل:

• سن – بیماری ریه بینابینی در افراد بزرگسال شایع تر است هرچند که نوزادان و کودکان نیز ممکن است به این بیماری مبتلا شوند.
• قرار گرفتن در برابر مواد محرک در محل کار و یا زندگی – اگر در معادن، مزارع و یا کارگاههای ساختمانی کار می کنید و یا به هر دلیلی در برابر آلاینده های مضر برابر ریه ها هستید، خطر ابتلای شما به این بیماری بیشتر است.
• بیماری رفلاکس معده به مری – اگر دچار رفلاکس معده کنترل نشده و یا سوءهاضمه هستید، احتمال خطر بیماری ریه بینابینی در شما بیشتر می باشد.
• سیگار کشیدن – بعضی از انواع بیماری ریه بینابینی در افرادیکه سیگار میشکند و یا سابقه سیگار کشیدن دارند، شایع تر است.
• پرتو درمانی و شیمی درمانی – پرتو درمانی در ناحیه قفسه سینه و یا بعضی از انواع داروهای شیمی درمانی، خطر ابتلا به بیماری ریه را افزایش می دهد.
• اکسیژن – استفاده مداوم از سطوح بالای اکسیژن باعث آسیب دیدن ریه ها می شود.

عوارض بیماری ریه بینابینی

بیماری ریه بینابینی می تواند باعث مشکلاتی جدی و خطرناک از قبیل:

• فشار خون بالا در ریه ها (pulmonary hypertension) – برخلاف فشار خون بالای سیستمی این نوع  فشار خون فقط رگهای درون ریه را تحت تاثیر قرار می دهد. این مشکل زمانی رخ می دهد که بافت های زخمی و یا سطح کم اکسیژن رگ های کوچک را محدود کرده و از جریان یافتن خون در آنها جلوگیری می کند. در نتیجه فشار خون در رگهای ریوی افزایش می یابد. فشارخون ریوی بیماری ای جدی بوده که در گذر زمان بدتر نیز می شود.
• نارسایی قلبی طرف راست (cor pulmonale) – این بیماری جدی و خطرناک زمانی رخ می دهد که حفره سمت راست قلب (که ماهیچه های کم تری نیز نسبت به طرف چپ دارد) باید شدیدتر از معمول برای رساندن اکسیژن از طریق رگهای ریوی بسته شده، پمپاژ نماید. در گذر زمان، بطن راست بدلیل فشار زیاد دچار نارسایی می شود. این مشکل اغلب پیامد فشار خون ریوی می باشد.
• نارسایی تنفسی (Respiratory failure) – در آخرین مرحله بیماری ریه بینابینی‌‌، زمانیکه اکسیژن خون شدیدا پایین آمده و فشارخون دررگهای ریه بالا رفته و نارسایی قلبی طرف راست نیز رخ می دهد، فرد دچار نارسایی تنفسی می شود.

درمان بیماری ریه بینابینی

درمان این بیماری بسته به علت آن متغیر می باشد. داروهایی که سیستم ایمنی را ضعیف کرده و ورم را کاهش می دهند، زمانیکه علت بیماری، بیماری های خودایمنی باشند، تجویز می شوند. برای افرادیکه بدلایل نامشخص دچار بیماری شده اند، درمان موثر و کارایی وجود ندارد. اگر درمان مشخصی برای مشکل وجود نداشته باشد، هدف افزایش آرامش بیمار و حمایت از ریه ها می باشد.

زمانیکه سطح اکسیژن خون پایین باشد، نیاز به استفاده از دستگاه های اکسیژن در خانه و اکسیژن تراپی می باشد. بعضی از افراد مبتلا به بیماری ریه بینابینی پیشرفته برای ادامه زندگی نیاز به پیوند ریه دارند.

درمان خانگی بیماری ریه بینابینی

همکاری فعال با پزشک معالج و سبک زندگی سالم، برای زندگی با بیماری ریه بینابینی الزامی می باشد. به همین دلیل:

• ترک سیگار – اگر دچار بیماری ریوی هستید، بهترین کاری که می توانید بکنید، ترک سیگار می باشد. با پزشکتان درباره شیوه های مختلف ترک سیگار مشورت نمایید.
• تغذیه سالم – افراد مبتلا به بیماری ریه بینابینی، ممکن است هم بدلیل ناراحتی هنگام خوردن و هم بدلیل مصرف انرژی بیشتر برای تنفس، دچار کاهش وزن می شوند. این افراد به یک رژیم غذایی سالم و مقوی نیازدارند. برای اطلاعات بیشتر به یک متخصص تغذیه مراجعه نمایید.
• واکسیناسیون انجام دهید – عفونت های تنفسی می توانند باعث بدتر شدن بیماری ریه بینابینی شود. از دریافت واکسین سالانه آنفولانزا و ذات الریه اطمینان حاصل نمایید.

همه چیز درباره بیماری کرونا

تب ، سرفه و تنگی نفس از علائم بیماری کرونا می باشد.

 
تاریخچه بیماری کرونا:

اولین مورد بیماری در سپتامبر ۲۰۱۲ در مردی ۶۰ ساله در عربستان سعودی کشف شد که به مرگ بیمار انجامید . این مرد چند روز قبل از آن به دبی سفر کرده بود و دومین مورد در مردی ۴۹ ساله در قطر که او نیز در گذشت . و کشف بیماری اولین بار در آزمایشگاه Health Protection Agency's  در Colindale لندن به تایید رسید .

پیشنهاد شده است که این بیاری به نام سندرم نارسایی تنفسی خاورمیانه یا Middle East respiratory syndrome coronavirus  که با  اختصار MERS-CoV نامگذاری شود .

از نکات قابل توجه این بیماری این است که اکثر موارد گزارش آن در میان مراکز بهداشتی درمانی نظیر بیمارستانها رخ داده است که در فرانسه موارد ابتلا فقط در بیمارستان گزارش شده است که به نظر می رسد که عامل زمینه ای مانند بیماریهای دیگری باید وجود داشته باشد تا احتمال ابتلا انسان به این بیماری افزایش یابد .

عده ای از پزشکان این بیماری را از نوع بیماری سارس می دانند که حدود سالهای ۲۰۰۳ در خاور دور شایع بود . بیماری سارس نیز دارای علایم تنفسی است که می تواند منجر به مرگ انسان شود . ویروس سارس نیز از خانواده coronavirus ها می باشد .

تاریخچه coronavirus ها :

این خانواده ویروسی اولین بار در سال ۱۹۶۰ کشف شده است که موجب بروز بیماریهایی از خانواده سرما خوردگی در انسان و حیوانات می گردد و از ویژگی آنها زوائد تاج مانند بر روی سطوح دیواره ویروسها می باشد .

علائم اصلی بیماری کرونا MERS-CoV : اگر چه به گفته WHO علایم این بیماری هنوز ناشناخته می باشد ولی از علایم اصلی این بیماری تب ، سرفه ، تنگی نفس و مشکلات حاد تنفسی می باشد. بیمار ممکن است سرفه های چند روزه ظاهرا بدون دلیل نیز داشته باشد . در موارد حاد مشکلات گوارشی نظیر اسهال ،  نارسایی حاد تنفسی ، اختلالات انعقادی ، پریکاردیت و نارسایی کلیه نیز گزارش شده است که مورد اخیر در صورت بروز بیمار را به همودیالیز نیازمند می سازد .

دوره کمون این بیماری حدود ۷ روز می باشد .

ویروس کرونا از طریق سرفه و عطسه انتقال پیدا می کند.

درمان بیماری کرونا (MERS-CoV): هنوز هیچ درمان تایید شده ای برای این بیماری شناخته نشده است و تنها توصیه به حمایت تنفسی در بیمارستان در بیماران دارای مشکلات حاد تنفسی می تواند چاره ساز باشد و در واقع مراکز پزشکی موارد حاد بیماری را صرفا درمان علامتی می نمایند .

نحوه انتقال بیماری کرونا MERS-CoV: اطلاعات ما در این باره هنوز کامل نیست ولی روشهای انتقال بیماری از انسان به انسان شبیه بیماری آنفلوآنزا می باشد . از طریق سرفه و عطسه . اما احتمال انتقال بیماری در فضای باز بسیار محدود بوده و موارد انتقال انسان به انسان در مواردی اتفاق افتاده است که افراد به مدت طولانی در فضای بسته در کنار فرد بیمار بوده اند مانند افرادی که در بیمارستانها با بیماراندر ارتباط بوده اند .

هنوز مشخص نیست که این بیماری اولین بار از طریق حیوانات به انسان منتقل شده است یا از طریق سطوح آلوده به ویروس .

نحوه حفاظت از ویروس MERS-CoV و پاکسازی ویروس : با توجه به این که کل اطلاعات در مورد این بیماری حداکثر به چند ماه گذشته بر می گردد ، هنوز نمی توان با قاطعیت در این خصوص اظهار نظر کرد ولی لازم است افراد بیمار ایزوله شوند و کارکنان بهداشتی که در تماس با بیماران قرار دارند همه ی موارد حفاظتی نظیر استفاده از لباس مخصوص ، دستکش و حتی عینکهای ایمنی را مد نظر قرار دهند .

این ویروس بسیار شکننده بوده و در خارج از بدن انسان و حیوانات بعد از ۲۴ ساعت از بین می رود. همچنین مواد شوینده و ضد عفونی کننده ساده می توانند به راحتی coronavirus را نابود نمایند .

مهمترین مواردی که افراد می توانند رعایت کنند بهداشت فردی و شستشوی مرتب دست ها می باشد همچنین بهتر است در برخورد با افراد مشکوک از ماسکهای ویژه استفاده شود که معمولا در همه ی کشورها در دسترس می باشد .
بهتر است افراد از سفرهای غیر ضروری به کشور هایی عربستان سعودی، قطر و امارات متحدی عربی خودداری نمایند .

انجام آزمایش یکی از راههای تشخیص بیماری کرونا می باشد.

منشا ویروس کرونا: هنوز نمی دانیم این ویروس از کجا آمده است . حیوانات ؟ پرندگان ؟ یا ...  محققان احتمال می دهند این ویروس در اثر جهش در بدن حیوانات یا پرندگان ایجاد شده باشد( zoonoses ) . اما هنوز نمی توان در این خصوص اظهار نظر نمود . شایعاتی نیز در خصوص دستساز بودن این بیماری توسط بشر وجود دارد .

واکسن : ندارد!

روش تشخیص و تست آزمایشگاهی بیماری کرونا: برای تشخیص این بیماری از روشی موسوم به PCR استفاده می شود که قطعات DNA ویروس را مورد بررسی قرار می دهد . این روش در جمهوری اسلامی ایران توسط آزمایشگاههای وزارت بهداشت نیز انجام می شود .

احتیاط: همانگونه که قبلا ذکر شد بهتر است افراد در سفرهای خارجی خود این بیماری را در کشورهای هدف مد نظر داشته باشند . این مورد به خصوص در مورد ایرانیان که زیاد به عربستان سعودی و دبی سفر می کنند باید مورد توجه مردم و دولت قرار گیرد . همچنین لازم است افراد در برخورد با بیمارانی که علایم شبیه سرما خوردگی و آنفلاآنزا دارند و از اخیرا به کشورهای عربی و فرانسه مسافرت داشته اند احتیاط نمایند و موارد حفاظتی را مد نظر داشته باشند .